با فشار سیال دیسک تا 180 درجه در جهت ورودی بالا می رود و سیال را عبور می دهد، در ادامه با افت فشار سیال و تغییر مسیر برگشت سیال، دیسک پایین آمده و مانع برگشتن سیال می گردد. تلاطم و آشفتگی در چک ولو دریچه ای بسیار کم بوده و معمولا در طراحی خطوط پایپینگ (Piping) همراه با گیت ولو (شیر دروازه ای) و شیر خودکار یا شیر یکطرفه دریچه ای (یک طرفه نوسانی) استفاده می شود. توصیه می شود در خطوطی که سیال دارای تلاطم و آشفتگی بوده و ممکن است با ضربه های ایجاد شده (ضربه قوچی) به دیسک و متعلقات شیر آسیبی به آن وارد شود، از این شیر استفاده نگردد. شیر یکطرفه دابل دیسک (Split disk Check Valve) یا دیسک دو تیکه در دو نوع لولایی و یا فنر برگشت تولید می شود.
انواع چک ولوها
طراحی سبک و کم جای آن موجب شده در زمانی که فضای سیستم محدود است به یک انتخاب ارجح تبدیل شود. نحوه‌ی اتصال Check valve در مسیر لوله کشی میتواند از نوع جوش لب به لب، جوش سوکتی و یا اتصال فلنجی باشد و این شیرها به طور گسترده در تجهیزات نیروگاهی و صنایع نفت و گاز و پتروشیمی استفاده می‌شوند. استفاده از شیر یک طرفه با دو صفحه دیسک برای سیستم های گازی و مایع با فشار کم، رایج است.
مزایا و معایب شیرهای یک طرفه
هنگامی که فشار سیال کاهش پیدا کند، طبیعتآ توپ یا کره به موقعیت اولیه خو بازگشته و مسیر بازگشت سیال داخل شیر مسدود خواهد شد. عملکرد چک ولوها به گونه ای میباشد که هنگامی که سیال از یک طرف شیر عبور میکند، امکان بازگشت دوباره به مسیر آن وجود نداشته و پس از عبور سیال از یکطرف، مسیر بازگشت مسدود خواهد شد. از آن جا که مجرابند این شیر یک طرفه به شکل توپ می باشد آن را شیر یک طرفه توپی می نامند. هنگامی که سیال در این شیر جریان می یابد، مجرابند توپی، به سمت بالا حرکت کرده و اجازه عبور سیال را می دهد اما در شرایطی که فشار سیال کاهش پیدا می کند، این توپی آرام به جایگاه اولیه خود برگشته و باعث بسته شدن شیر می شود. در بعضی مدل ها نوعی فنر برای برگشت این توپی قرار دارد که باعث تسریع در بسته شدن شیر خواهد شد.
استفاده از شیر های یکطرفه فشار قوی در تمامی سیستم های پمپ نه تنها الزامی بوده بلکه برای عمر مفید آنها ضروری است. از انواع این شیر می توان به شیر یک طرفه یا شیر خودکار با مجرا بند دوتایی (دو دیسک)، تک دیسک کورس بلند و تک دیسک کورس کوتاه اشاره نمود. مزیت اصلی شیرهای یک طرفه این است که از جریان برگشتی جلوگیری می کند و نیازی به تحریک خارجی ندارد. این شیرها راه حلی سریع برای جلوگیری از جریان برگشتی در سیستم پایپینگ هستند. این چک ولو 80 تا 90 ٪ سبک تر از چک ولوهای معمول است و اغلب در سیستمهایی که از ولوهای پروانه ای استفاده می کنند، استفاده می شود. چک ولو دیسک دوگانه به عنوان چک ولو پروانه ای یا چک ولو دیسک تاشو شناخته می شود.
اکچویتور روتاری پیستون پنوماتیک فیشر ۱۰۶۱
چک ولو شیر یک طرفه Check Valve سومل معرفی و کاربرد | کسری ساران
شرکت کستل از صنایع پیشرو در بخش مکانیک با بالاترین فناوری در سردخانه و چیلر است. از سال 1961 رشد کرده و در حال حاظر در بیش از 90 کشور در 5 قاره حضور چک ولو دارد. گروه صنعتی کیاسرما از ابتدای شروع کار خود در تلاش بوده است تا نتایجی بزرگ را صنعت تجهیزات برودتی رقم بزند.در همین راستا از معتبرترین شرکت های بین المللی برای تامین محصولات استفاده میکنیم. این شیرها در تمام سیستم های تبرید تجاری ،صنعتی و تهویه مطبوع کاربرد دارند و همجین با سیستم های با مبرد R22 و R134a و R404A و R407C و R410A و R507 کار می کند. اگر فشار سیال در ورودی آن به اندازه لازم نرسد، شیر عمل نخواهد کرد. چک ولو های بی صدا که به چک ولو پاپت (Poppet) نیز شناخته می شود، قابلیت بسته شدن نرم و با سرعت را دارد و هیچ ضربه ای موقع باز و بسته شدن ندارد بنابراین بدون سر و صدا می باشند.
- یکی از موارد مهم در انتخاب شیر یک طرفه، بررسی فشار حداقلی (Cracking) است که در طراحی پایپینگ (لوله کشی صنعتی) و انتخاب شیرآلات باید مد نظر گرفته شود.
- با این وجود در برابر آب دریا ، آب تصفیه شده یا آب کلرزنی مقاوم نیستند.
- یکی از ویژگی های مثبت چک ولو سردخانه، اتوماتیک بودن آن است و و عملکرد آن کاملا اتوماتیک بوده و انسان در عملکرد آن دخالت بسیار ناچیزی خواهد داشت.
- در این ولو معمولا از یک پیستون یا یک توپ به عنوان دیسک استفاده می شود.
- زمانی که فشار سیال کاهش پیدا می کند و برگشت جریان سیال اتفاق می افتد، دیسک پایین آمده و به قسمت سیت متصل می شود و بنابراین مسیر جریان سیال مسدود و قطع می شود.
- برای بسته شدن این نوع شیر از فنر استفاده می شود تا با اطمینان بیشتری بتوان از آن استفاده نمود.