تولید موتور دیزل ایرانی در پردهای از ابهام

موتور ژنراتورهای گازی : همانطور که می دانید سوخت مورد نیاز این دسته از موتورهای ژنراتوری، گاز است و این امر سبب کاهش آلودگی و کاهش هزینه های بسیاری برای این نوع سایت araddiesel ژنراتور شده است. این موتور در آن زمان با مدلهایی که در مسیرهای طولانی به کار گرفته میشدند، تفاوت بسیاری داشت. حال که یک خودروساز با کمک یک مرکز تحقیقاتی موتور پیشرفته که در خاورمیانه نمونه آن پیدا نمیشود، توانسته است این نوع موتورها را تولید کند و آماده است که چند هزار عدد از خودروهای سواری خود را وارد بازار کند، سازمان محیط زیست مدعی شده است که نباید چنین خودروهایی به بازار عرضه شوند.

پایین بودن کیفیت و گرانروی روغن لذا برای رفع مشکل از روغن کیفیت و با درجه مناسب نسبت به شرایط اب و هوایی استفاده کنیم. قیمت روز روغن دیزل ۲۰ لیتری ۵۰ برای مصرف داخل کشور و برای صادرات به کشورهای مختلف شرایطی متفاوتی را دارد زیرا نکته بسیار مهم در تولید روغن موتور دیزلی این محصول است و برای تولید نیازمند دسترسی به روغن پایه با کیفیت بسیار مناسب و البته قیمت رقابتی خواهد بود که با اضافه کردن انواع ادتیو و پلیمر شرایط برای تولید انواع روغن با قیمت روز روغن دیزل فراهم می شود. انتخاب مناسبترین متد روشن کردن موتور دیزلی به سایز موتوری که قرار است روشن شود، به نوع مصرفکنندههای متصل به منبع قدرت و امکان قطع مصرفکنندهها در هنگام استارت زدن موتور، بستگی دارد. در آمریکای شمالی هم این مقدار تا حدود 30 درصد کل خودروهای سواری رسید. البته علت اینکه این میزان از 50 درصد کل خودروهای سواری بالاتر نرفت، قیمت بالای آن بود، نه مشکل آلودگی. البته اروپا به علت سرمایهگذاری شدید روی فناوریهای نوین از جمله خودروهای برقی ترجیح میدهد سرمایهگذاریهای خود را در این زمینه هرچه سریعتر به نتیجه برساند و با جلوگیری از ورود این نوع خودروها به شهرها، باعث رونق بازار خودروهای برقی که هماکنون همچنان گرانقیمت هستند، بشود.

یکی از این صنایع، خودروسازی بود که همیشه متهم بود آلودهکننده اصلی هوای شهرهای بزرگ است. البته در مورد اتوبوسها این کار غیرممکن بود و هنوز اتوبوسهای ما از نوع دیزلی است. در این قسمت پیستون به سمت پایین حرکت می کند و همانطور که به سمت پایین حرکت می کند یک خلاء در داخل محفظه احتراق ایجاد میشود. این افزودنی در زمان تولید به روغن اضافه می شود و مانند محافظ از ایجاد آسیب های اسید های خورنده آب، روغن و مواد آلوده بر روی قطعات موتور جلوگیری کند. زمانی که چرخ دنده ها می چرخند، خلا در محفظه پمپ ایجاد می شود که در نتیجه روغن داخل کارتل به قسمت خروجی پمپ هدایت می گردد. از شروع 1970 به بعد، استفاده از موتورهای دیزل در وسایل نقلیه جاده ای و آفرود در ایالات متحده افزایش یافت.

به خاطر همین از چند دهه قبل دیگر شمارهگذاری خودروهای دیزلی سبک در شهرهای بزرگ ایران ممنوع شد. در زمانهای نهچندان دور موتورهای دیزلی به لحاظ تعمیر هم دارای مشکلات فراوان بودند و همچنین با توجه به کیفیت گازوئیل، خیلی زود به دود کردن میافتادند. این سه نوع موتور از لحاظ مقدار فلز پوسته و در نهایت وزن می توانند با یکدیگر متفاوت باشند. بدین لحاظ برای کشوری مانند ما منطقی این خواهد بود که مصرف سوخت در کشور نیز به همین نسبت باشد. این شرکت برای اتومبیل Passat خود در بازار اروپا، یک موتور دیزلی چهار سیلندر ۲٫۰ لیتری توربو دوقلو با توان ۲۳۶ اسب بخار ارائه کرده است.

البته خودروهایی که اصطلاحاً به نام دیزل معروفند، ذاتاً بر مبنای سوخت گازوئیلی کار میکنند و بر مبنای فشردگی زیاد مخلوط هوا و سوخت محترق شده و کار مفید تولید میکنند. کلمه دیزل نام یک مخترع و مهندس آلمانی به نام رودلف دیزل است که در سال ۱۸۹۲ پس از چهارده سال کار شبانهروزی، نوع خاصی از موتورهای درونسوز را به ثبت رساند، به احترام این مخترع اینگونه موتورها را موتورهای دیزل مینامند. موتورهای دیزل همزمان با موتورهای بنزینی در ابتدای قرن بیستم پا به عرصه صنعت خودرو گذاشتند. اگزوز نیز یکی از اجزای سیستم خنک کننده در انواع دیزل موتورها است. این گونه موتورها با موتورهای احتراق خارجی، مانند موتورهایی که در لوکوموتیوهای بخار قدیمی مورد استفاده قرار میگرفت، فرقهای زیادی دارند. اما پس از خرید آن دیگر قرار نیست نگران مسئله خاصی باشید. دولت سیزدهم کمترین توجه را به قدرت خرید مشتریان داشته و بازار را به تشویش کشیده است. اگر برایتان سوال است که چطور ممکن است آب وارد مخزن سوخت شود باید بگوییم که کار چندان سختی نیست. با پایین آمدن پیستون یک خل نسبی در سیلندر ایجاد می شود و هوای خالص از طریق مجرای سوپاپ هوا وارد سیلندر می گردد. هیچ قابلیت جانشین شدن اضافه باری برای این رتبه در دسترس نیست.

مثلا طبقه بندی بر اساس مقدار دفعات احتراق در هر دور گردش میل لنگ به موتورهای دیزل دو زمانه یا چهار زمانه. موتور دیزل دقیقاً مانند یک موتور بنزینی از یک چرخه احتراق چهار زمانه استفاده می کند. چرا سازمان حفاظت از محیط زیست آن سالها که تصمیم گرفته شد خودروهای دیزلی وارد چرخه خودرو سواری بشود، در جریان نبوده است؟ در پایان این مرحله، پیستون یکبار دیگر به طرف پایین حرکت می کند و با شروع زمان تنفس، چرخه جدیدی آغاز می گردد. بنابراین ساختارهای بسیار مشابهی میان این موتورها وجود دارد و تنها تفاوت ساختمانی آن ها قطعات زیر است که در موتورهای دیزل وجود دارد و در سایر موتورهای احتراق داخلی وجود ندارد. ویستگیت (Wastegate): این قطعه پس از اینترکولر و قبل از منیفولد هوا نصب می شود تا فشار هوای داخل سیلندر از مقدار مجاز بیش تر نشود، طرز کار این قطعه شباهت زیادی به شیر فشارشکن دارد.

انژکتور: انژکتورها باعث پودر شدن سوخت و نیز گاز بندی اتاقک احتراق می شوند. هر دو موتور احتراق داخلی هستند که انرژی شیمیایی را از سوخت به انرژی مکانیکی منتقل می کنند که باعث حرکت پیستون ها در سیلندرها می شود. و اما در ایران، برعکس اروپا و مشابه آن ژاپن که کشورهای واردکننده نفت هستند، ما کشوری هستیم که تولیدکننده نفت و مشتقات آن هستیم. اما برعکس خودروهای بنزینی بر مبنای جرقه مشتعل میشوند و کار مفید تولید میکنند. همچنین CAT نیز موتور های سری 2200 و 2500 و 2800 را جهت کمپانی پرکینز تولید می نماید. طی سال های متمادی از موتور دیزل عمدتاً در کارهای سنگین از قبیل تولید برق، تلمبه کردن آب، راندن قایق های مسافربری و باری و همچنین برای تولید قدرت جهت کارخانجات استفاده می شد. من به شما میگویم که مشکل ما نه به خاطر خودروهای تولیدی، بلکه عمدتاً به علت فرسودگی صدها هزار خودرو سبک و سنگین ما در کنار هزاران دستگاه دیزل ژنراتور و ماشینهای راهسازی فرسوده است. نکته دیگر اینکه به خاطر ذات این نوع موتورها نسبت به موتورهای بنزینی، معمولاً سرعت این نوع موتورها پایین بوده و لذا از همان اوایل خودروهای سنگین عمدتاً از نوع دیزل بوده و خودروهای سبک (به طور خاص سواری) از نوع بنزینی بوده است.

بنابراین از حدود 20 سال پیش موضوع مهمی به نام سبد سوخت مطرح شد که ادعا میکرد باید مصرف سوخت کشور متناسب با نوع تولید مشتقات نفتی باشد. نتیجه این شد که خودروسازان روی تولید این نوع موتورها در سطح خودرو سواری کار را از چند سال پیش آغاز کردند. بماند که نوعی از فیلترها هم در این نوع خودروها تعبیه شد که دیگر کسی در اروپا خودرویی که دودزا باشد (دود آن با چشم رویت شود)، مشاهده نمیکند. از آنجا که گازوئیل تولیدی ما در ایران در 60 سال پیش نامناسب بود و اصطلاحاً ترش بود و خورندگی آن به شدت بالا بود، خودروهای دیزلی در ایران خیلی زود خراب میشدند و ما آنها را به نام خودروهای دودزا میشناسیم.

موتور دیزل انرژی شیمیایی سوخت را به انرژی مکانیکی تبدیل کرده و در واقع تأمین کننده انرژی مورد نیاز ژنراتور می باشد. در واقع با طراحی این سیستم ها و قطعات است که موتور شروع به کار کرده و می تواند انرژی شیمیایی انجام عمل احتراق را به انرژی مکانیکی تبدیل کند و در نهایت گشتار و نیروی مکانیکی مورد نیاز را ارائه دهد. در این حالت تغییر حلقه های پیستون کمکی نخواهد کرد و در نهایت با شکاف باقی خواهد ماند و روغن از حلقه پیستون به محفظه احتراق نشت کرده و در آنجا می سوزد که باعث تولید دود آبی می شود. چه باید کرد وقتی نمیتوانیم خودروهای گازسوز را که باید بعد از پنج سال، سالی یکبار معاینه فنی شده و بعد از مدتی مخازن و تشکیلات گازسوز آن بهروز شود، کنترل کرده و جلوی تردد آن را بگیرند. نکته مهم این است که بهرغم مصرف سوخت کمتر، خودروهای دیزلی وقتی خراب میشوند، عملاً آلایندگی به نام دوده تولید میکنند که ما ایرانیها خیلی با آن آشنا هستیم.

در همین حین سوپاپ بعدی که سوپاپ تخلیه است گاز سوخته شده را خارج میکند و پیستون دوباره به حالت قبلی برمیگردد. کاربرد دارند و حتی پیشرانهی اصلی کشتی نیز بهطور غیرمستقیم از همین موتور تغذیه میکند. کشورهای صنعتی که پیشتر به سوی تولید موتورهای دیزلی رفتهاند برای آلایندگی ناکس تمهیداتی اندیشیدهاند که بهطور تقریبی موتورهای با استاندارد یورو۴ و یورو۵ به بعد ناکس صفر میشود زیرا از سیستمهای EGR (Exhaust Gas Recirculation به معنی چرخهای که در آن در حدود ۵ تا ۱۰ درصد گازهای خروجی از اگزوز همراه با گازوئیل و هوایی که به موتور وارد میشوند، برای سوختن دوباره و کاهش هرچه بیشتر آلایندهها به سیلندرها وارد میشوند) یا SCR (selective catalytic reduction شکستن ساختار گازهای بسیار خطرناک NOx خروجی از اگزوز) استفاده شده است و با این سیستمهای کنترل آلایندگی خروج ناکس را تا حدودی صفر کرده است. ضمن اینکه خودروسازان روی موضوع دیگری که به شدت آلودگی را کاهش میداد، یعنی خودروهای گازسوز سرمایهگذاری کردند، اما متاسفانه وزارت نفت با سیاستهای قیمتگذاری سوخت، این نوع خودروها را از مطلوبیت نزد مشتریان انداخته است و در نتیجه هزاران میلیارد تومان سرمایهگذاری در این صنعت نیز با خطر نابودی روبهرو شده است.

این تفاوت هزینه به این دلیل است که هزینه ثبت نام خودروهای دیزلی ۱ تا ۳ درصد بسته به قیمت و نوع خودرو بیشتر از خودروهای بنزینی است. گشتاور این موتور که نشاندهنده قدرت بالای آن است حدود 100 نیوتن متر بیشتر از موتور 1700 سی سی بنزینی است؛ یعنی با 200سیسی کمتر در حجم موتور، 100نیوتنمتر گشتاور این موتور بیشتر از موتور بنزینی است. توان یک موتور دیزلی، بر حسب اسب بخار یا کیلو وات تعیین می شود و در مرحله قرار گیری بر روی دستگاه ژنراتور برق، بر حسب کاوا یا کیلو ولت آمپر (Kva) محاسبه می شود. این دیزل ژنراتور دارای موتور پرکینز موتور سازان تبریز مدل 4.236 کوپله شده با ژنراتور استمفورد پاور مدل slg184g نیز می باشد.این مدل از دیزل ژنراتور تبریزی که محدوده توانی آن دیزل ژنراتور پرکینز موتور سازان تبریز در حالت اضطراری 42 کاوا و در حالت دائم 40 کاوا می باشد برای مشتریانی مد نظر قرار می گیرید که محاسبه ظرفیت توان و برآورد توان مصرفی آنها حداکثر تا 40 کاوا باشد در واقع این دیزل ژنراتور برای مکان هایی که به تولید برق بیشتر از 40 کاوا نیاز دارند توصیه نمی شود.

موتور های دیزل تنها هوا را متراکم می کنند، بنابراین نسبت تراکم می تواند خیلی بالا باشد. یک موتور دیزلی فقط هوا را می گیرد و آنرا متراکم می کند و بعداً سوخت را به داخل هوای متراکم تزریق می کند . موتور های بنزینی در گذشته معمولاً از کاربراتور استفاده می کردند که هوا و سوخت را قبل از ورود به داخل سیلندر مخلوط می کند یا دریچه تزریق سوخت دارند که فقط سوخت را پیش از مرحله مکش می پاشد(بیرون سیلندر). همانطور که پیستون از این موقعیت دور می شود، تزریق سوخت ادامه می یابد و فرآیند احتراق به عنوان یک فرآیند با فشار تقریباً ثابت ظاهر می شود.